Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2009

Θαργηλία: Πόρνη ή εταίρα;


Η Θαργηλία διέθετε εξαιρετική ομορφιά, χάρη και ευστροφία. Συμβίωσε με πολλούς άνδρες, ενώ κατά μια εκδοχή παντρεύτηκε δεκατέσσερις φορές.1 Ο τρόπος με τον οποίο σχετιζόταν με διάσημους άνδρες που διέθεταν δύναμη και επιρροή λέγεται ότι αποτέλεσε πρότυπο για την Ασπασία, την άλλη περίφημη Μιλήσια εταίρα και συμβία του Περικλή. Επιπλέον, θεωρείται ότι η Θαργηλία προώθησε την ιδέα του μηδισμού στις ελληνικές πόλεις-κράτη, καλλιεργώντας στους εραστές της συμπάθεια προς το βασιλιά των Περσών.2 Με τη λάμψη και την πολιτική σοφία της κατόρθωσε να ελέγχει δυνάστες και να καθορίζει την τύχη ολόκληρων πόλεων.3 Όπως και για την Ασπασία, μαρτυρείται, από αρκετά όψιμη πηγή, η ενασχόλησή της με τη φιλοσοφία.4
Ταξίδεψε στη Θεσσαλία επί βασιλείας Αντιόχου. O Αντίοχος ήταν βασιλιάς της Φαρσάλου, αλλά φαίνεται ότι κατά την άφιξη της Θαργηλίας είχε ήδη ανακηρυχθεί ταγός όλης της Θεσσαλίας. Η Θαργηλία παντρεύτηκε τον Αντίοχο, επέκτεινε τη φήμη και τη δύναμή της, πιθανώς συμβασίλευσε μαζί του και τελικά τον διαδέχτηκε στην εξουσία, μετά το θάνατό του.5 Η Θαργηλία χαρακτηρίζεται ρητά από κάποιες πηγές ως βασίλισσα της Θεσσαλίας. Αν και μάλλον διαδέχτηκε τον Αντίοχο στο θρόνο της Φαρσάλου, δε θα πρέπει να εννοηθεί ότι έγινε και ταγός. Η «βασιλεία» της στη Θεσσαλία δεν είχε κατά πάσα πιθανότητα τη μορφή της μοναρχικής διακυβέρνησης, αλλά της διατήρησης της σεβαστής και ισχυρής θέσης που η Θαργηλία κατείχε και πριν από το θάνατο του Αντιόχου, ως σύζυγος-βασίλισσα, υπό τους διαδόχους του πλέον στην ταγεία των Αλευαδών.
Η Θαργηλία αναφέρεται ότι παρέμεινε στην εξουσία τριάντα χρόνια μετά το θάνατο του Αντιόχου.6 Ο αριθμός μπορεί να είναι πλασματικός, καθώς και σε άλλες διηγήσεις για βασίλισσες διαπιστώνεται η τάση να τους αποδίδεται μακρά περίοδος βασιλείας. Τα χρονικά όρια της ζωής και της βασιλείας του Αντιόχου είναι αβέβαια.7 Οι προτάσεις των μελετητών ωστόσο συγκλίνουν στη χρονολόγηση του θανάτου του γύρω στο 520-10 π.Χ.
Στα χρόνια της βασιλείας της η Θαργηλία φαίνεται ότι άσκησε φιλοπερσική πολιτική. Η πολιτική της αυτή πρέπει μάλλον να ιδωθεί σε συνάρτηση με τη γενικότερη τάση μηδισμού που χαρακτήριζε τους Θεσσαλούς ταγούς τα χρόνια εκείνα. Σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι, όταν ο Ξέρξης εκστράτευσε στην Ελλάδα, η Θαργηλία τον υποδέχτηκε φιλικά και πέτυχε να μείνει το βασίλειό της αλώβητο.8 Η χρονολογία της υποδοχής, το 480 π.Χ., είναι και η μόνη βέβαιη σε ό,τι αφορά τη δράση της. Αν όντως βρέθηκε αρκετά χρόνια πριν από το γύρισμα του αιώνα στη Θεσσαλία και διαδέχτηκε το βασιλιά Αντίοχο γύρω στο 510 π.Χ., τα παραδιδόμενα τριάντα χρόνια βασιλείας της μας φέρνουν ακριβώς στο 480 π.Χ. Η Θαργηλία λέγεται πως βρήκε βίαιο θάνατο από κάποιον Αργείο, τον οποίο είχε κάποτε στείλει στη φυλακή.9


1. Αθήν. 608-9. Αντλεί από τη Συναγωγή του Ιππία (5ος αι. π.Χ.)*· Diels, H., Die Fragmente der Vorsokratiker 2 (Zürich 1985), σελ. 331-4.2. Πλούτ., Περ. 24.2. Πηγή του φαίνεται ότι ήταν η Ασπασία του Αισχίνη του Σωκρατικού· Dittmar, H., Aischines von Sphettos. Studien zur Literaturgeschichte der Sokratiker. Untersuchungen und Fragmente (Philologische Untersuchungen 21, Berlin 1912), σελ. 26, σημ. 101. Υπάρχει και η ερμηνεία ότι πρόκειται για τις πόλεις της Θεσσαλίας όπου δραστηριοποιήθηκε πολιτικά η Θαργηλία. Βλ. Ehlers, B., Eine vorplatonische Deutung des sokratischen Eros: der Dialog Aspasia des Sokratikers Aischines (München 1966), σελ. 54-5.3. Ησ., βλ. λ. «Θαργηλία».4. Λουκ., Ευν. 7.5. Φιλόστρ., Επιστ. 73· Anonymus, de mulieribus 11 (Westermann). Αντλούν και οι δύο (όπως και ο Πλούταρχος) από την Ασπασία του Αισχίνη του Σωκρατικού, βλ. Krauss, H., Aeschinis Socratici Reliquiae (Leipzig 1911), σελ. 44-5· Dittmar, H., Aischines von Sphettos. Studien zur Literaturgeschichte der Sokratiker. Untersuchungen und Fragmente (Philologische Untersuchungen 21, Berlin 1912), σελ. 27.6. Anonymus, de mulieribus 11 (Westermann). Πηγή του ο Αισχίνης ο Σωκρατικός.7. Ehlers, B., Eine vorplatonische Deutung des sokratischen Eros: der Dialog Aspasia des Sokratikers Aischines (München 1966), σελ. 53, σημ. 66.8. Anonymus, de mulieribus 11 (Westermann). Πηγή του ο Αισχίνης ο Σωκρατικός.9. Σούδ., βλ. λ. «Θαργηλία».

Πηγή...


*Ι Π Π Ι Ο Υ ΕΛΕΓΕΙΑ

4 . ATHEN. XIII, 608f

π κλλει δ ... διαβητοι γεγνασι γυνακες Θαργηλα Μιλησα, τις κα τεσσαρεσκαδεκα νδρσιν γαμθη, οσα κα τ εδος πνυ καλ κα σοφ, ς φησιν ππας σοφιστς ν τι πιγραφομνωι Συναγωγ.

HESYCH. s.v. Θαργηλα

στιν Θαργηλα Μιλησα μν τ γνος, επρεπς δ τν ψιν κα τλλα σοφ, στε στρατηγεν πλεις κα δυνστας. Δι κα πλεστοις γματο τν διασημοττων.


Δεν υπάρχουν σχόλια: